Behandel je studiogasten als gast, ook al heten ze Thierry Baudet

 

Sinds Pim Fortuyn kijken we er niet echt meer van op: studiogasten die opstappen tijdens live-interviews. Recentelijk was het Thierry Baudet (Forum voor Democratie) die bij een uitzending van het radioprogramma Het Oog het voor gezien hield. Dit omdat hij van de radiojournaliste, Simone Weimans, geen ruimte kreeg om over zijn nieuwe FVD-krant te praten, terwijl hij naar eigen zeggen daarvoor juist was uitgenodigd.

Meteen na dit incident ontstonden er verhitte discussies in de sociale media. Had Baudet zo’n kort lontje? Of was het volledig terecht dat hij was opgestapt, omdat de journaliste zich niet aan de afspraak had gehouden?

Achteraf is het moeilijk na te gaan wie er nu gelijk had. Was er inderdaad een afspraak gemaakt dat Simone Weimans het alleen over het nieuwe krantje zou hebben? Feit was wel dat de journaliste de krant voor zich had liggen en niet van zins was om er vragen over te gaan stellen.

 

Aanvankelijk ging Baudet mee met de vragen van Simone Weimans

Het is natuurlijk nooit leuk voor programmamakers/journalisten als een studiogast opstapt. Het gebeurt ook uiterst zelden zomaar. Meestal is er dus meer aan de hand. De gast voelt zich tekort gedaan. En zo dacht Baudet er kennelijk ook over. Al begreep ook hij dat het de taak is van iedere journalist om ook bij de actualiteit stil te staan: de demonstraties tegen racisme. Zoals het filmpje laat zien voelde Baudet dat ook wel aan. Daarom ging hij aanvankelijk ruimschoots mee met de vraagstelling van Simone Weimans.

Maar er zijn grenzen, zal ook Baudet gedacht hebben. Als je als studiogast wordt uitgenodigd om over je krant te spreken dan moet je dat als journalist toch tot op zekere hoogte respecteren. Ook een studiogast is een gast. Gasten dienen door de gastheer/gastvrouw dan ook als gasten behandeld te worden. Zelfs al heten ze Thierry Baudet…

 

Politici gaan zonder afspraken vooraf niet naar interviews

Nu geef ik zelf al meer dan 30 jaar mediatraining en ik zeg u dat vandaag de dag het haast ondenkbaar is dat politici zonder keiharde afspraken vooraf toezeggen om aan een interview voor krant, radio en tv te zullen meedoen. Zegt hij ja dan worden de interviews door de bureauredactie intensief voorbereid. Er is vanuit de redactie vooraf volop overleg met de studiogast en uiteraard ook met de journalist die de interviews moet voorbereiden. Dat Simone Weimans deed alsof de afspraak waar Baudet naar verwees helemaal uit de lucht kwam vallen, is zacht uitgedrukt dan ook behoorlijk ongeloofwaardig.

 

Veelgestelde vragen voordat je meewerkt aan een interview

Iedere voorlichter/woordvoerder van een politieke partijleider die te gast is in een programma zal altijd een aantal vragen/voorwaarden hebben alvorens in een praatprogramma aan te schuiven. Vragen waarop hij van de redactie zeker antwoord zal willen hebben zijn bijvoorbeeld:

  • waar wilt u het vooral over hebben?
  • waar wil ik (nog) niet over praten (graag met redenen omkleed)
  • zijn er nog meer mensen die aan het programma deelnemen?
  • is het voor een quote of wilt u echt een achtergrondverhaal schrijven?
  • mag ik het lezen op feitelijke onjuistheden alvorens het wordt gepubliceerd?
  • hoeveel tijd heb ik?
  • is het live of gemonteerd? ( als is die vraag bij een live-programma als het Oog natuurlijk niet aan de orde)

Hoe het ook zij: het plotselinge vertrek van Baudet leverde in de media weer verhitte discussies op tussen voor- en tegenstanders van Forum voor Democratie. Allemaal vonden ze dat ze gelijk hadden. Maar of de luisteraar er echt wijzer van is geworden, is nog maar de vraag. Ik had bijvoorbeeld best wel eens willen weten waarom een partij als Forum voor traditionele print media  kiest en niet voor de social media?

 

Over de auteur

Evert van Wijk woonde en werkte de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is crisiscommunicatieadviseur, mediatrainer en auteur van verschillende boeken over mediatraining en debattechniek (www.mediatrainingbenelux.nl ). Ook schrijft hij boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. www.cultuurverschillenbelgienederland.nl)

Thierry Baudet laat zich niet framen door de Vlaamse televisie.

Dat Thierry Baudet, de rechtse nieuwbakken Nederlandse parlementariër van Forum voor Democratie,  zich ook door de VRT niet zo gemakkelijk laat framen, was toch even een verrassing voor Bart Schols, de anchorman van de Vlaamse talkshow De Afspraak. Hij schrok zich een hoedje toen Thierry Baudet hem meteen lik op stuk gaf toen de tv-presentator hem probeerde weg te zetten als vrouwonvriendelijk.

Ook Vlaamse journalisten hebben het vaak moeilijk met de Nederlandse assertiviteit

Die Nederlandse assertiviteit, daar blijken ook Vlaamse journalisten het moeilijk mee te hebben, zoals u in dit filmpje hieronder kunt zien.

Thierry Baudet  liet het duidelijk niet over zijn kant gaan om al vanaf de introductie te worden weggezet als de vrouwonvriendelijke boeman. Het is alweer zo’n twaalf jaar geleden dat ik iets soortgelijks heb gezien toen de journalist Joël De Ceulaer de politicus Filip Dewinter als een idioot probeerde te framen in het zondagse debatprogramma de 7e dag. Ook toen kwam die boemerang ongenaakbaar hard terug bij meneer De Ceulaer. Immers: debatteren doe je op inhoud en niet door iemand persoonlijk te beledigen en te schofferen. Zels als die persoon Filip Dewinter heet…

Zie hieronder het filmpje met Dewinter en De Ceulaer

Heeft Filip Dewinter zich door Pim Fortuyn laten inspireren?

Eigenlijk is het in Nederland sinds Pim Fortuyn redelijk een usance dat politici het niet meer pikken als ze door een reporter geframed worden. En ik vermoed dat Filip Dewinter zich destijds ook door Fortuyn heeft laten inspireren toen hij Joël De Ceulaer alle kanten van de 7dag-studio heeft laten zien.</div

Maar toch… in het algemeen gesproken zijn in Vlaanderen de politici nog redelijk braaf. Meestal laten ze zich zonder mokken allerlei dingen in de mond leggen die ze niet eens gezegd hebben. Een Liesbeth-Imbootje, noem ik dat tijdens mediatraining. Toen zij, Liesbeth Imbo, dus, nog ankervrouw was bij Terzake en het radioprogramma De Ochtend, had ze er een handje naar om op het eind van een gesprek haar gasten verkeerd of onvolledig samen te vatten. Hierdoor liet ze bij de kijker de indruk na dat hij of zij iets totaal anders had gezegd. En als je dit dan als studiogast braafjes over je kant laat gaan, dan denkt de kijker/luisteraar dat je daar dan ook mee instemt…

De grens tussen assertief en agressief is ook cultureel bepaald

Ook Nederlandse journalisten proberen wel eens zo’n Liesbeth-Imbootje bij hun radio- of tv-gasten. Maar zeker goed gemediatrainde politici zullen dat niet zomaar over hun kant laten gaan. Alvorens ze worden weggedraaid zullen ze nog snel iets roepen in de trant van ‘dan heeft u toch niet goed geluisterd’ of zoiets. In die zin vind je ook de cultuurverschillen tussen België (Vlaanderen) en Nederland in de praatprogramma’s op radio en tv terug.

Nederlanders zijn assertiever en laten zich minder snel ongewenste uitspraken in de mond leggen. Anderzijds ervaren Vlamingen het als onbeleefd om tegen je gastheer of -vrouw bezwaar te maken. Ze zien dat als een confrontatie en die gaan ze omwille van de pais en vree liever uit de weg… Wat in Nederland assertief is, is in Vlaanderen agressief. In die zin kun je gerust zeggen dat de grens tussen assertiviteit en agressiviteit ook cultureel bepaald is…