Burgemeester Buijs-Glaudemans van Oss schiet ongekende communicatiebok na zelfmoord
Of Arie den Dekker die zich op 27 juni op de stoep van het gemeentehuis in brand stak nu het grootste heilig boontje of de grootste vlegel was die de gemeente Oss ooit rijk was, doet er niet toe. Maar ik heb het filmpje van de burgemeester van Oss, Wobine Buijs-Glaudemans, op de website van haar gemeente voor de zekerheid toch snel naar mijn harde schijf gekopieerd. Het zou zomaar eens kunnen dat het weldra verwijderd wordt, want zulke ‘real life’ communicatieblunders liggen niet voor het oprapen. En… zo’n communicatiebok wil ik in de toekomst onze deelnemers van onze cursussen crisiscommunicatie en mediatraining niet ontzeggen.
Eerst even heel kort wat eraan vooraf ging: Arie den Dekker, inwoner van Oss, stak zich maandag 27 juli op de stoep van het gemeentehuis in Oss in brand. Hij deed dit zo grondig dat hij kort daarna aan zijn verwondingen overleed. Hij zou dat gedaan hebben uit pure wanhoop. Dit omdat hij naar eigen zeggen door de instanties als de politie en met name de burgemeester van Oss, Wobine Buijs-Glaudemans niet goed geholpen zou zijn nadat hij over een schietincident uit het criminele circuit aan de politie had gerapporteerd. Hij zou hierdoor op een hitlijst staan. Arie den Dekker vond dat hij door de autoriteiten aan zijn lot werd overgelaten vandaar deze wanhoopsdaad.
Audiovisuele pers statement of persconferentie?
Het incident vindt plaats midden in de vakantieperiode. Misschien dat ook de communicatie-adviseur van de burgemeester met vakantie was.. Want de communicatiebok die de burgemeester schoot, was ongekend groot. Al kun je natuurlijk (crisis)communicatiespecialisten ook extern inhuren. Die hadden haar niet alleen over de inhoud maar ook over haar presentatie en verdere aanpak kunnen adviseren. Het eerste advies dat een communicatieadviseur haar trouwens had kunnen geven was, of het überhaupt wel zo verstandig zou zijn geweest om met zo’n audiovisuele statement naar buiten te treden? Of was het misschien beter een persconferentie te beleggen met gelegenheid tot vragen stellen na afloop?
Journalisten houden van conflicten
Zelf heb ik momenteel te weinig achtergrond over de situatie om te zeggen welk mediakanaal de voorkeur zou hebben. Al meen ik wel uit de berichtgeving op te maken dat het al een behoorlijk tijdje flink schuurde tussen de gemeente en vooral de burgemeester en de politie enerzijds en Arie den Dekker anderzijds. Er was met andere woorden sprake van een conflictsituatie tussen partijen en daar houden media van. Dit zou vanuit strategisch oogpunt juist een goede reden zijn om bijvoorbeeld geen persconferentie te geven maar een kort maar krachtige statement. Het laatste wat je wilt is immers om in een polemiek te worden gemanoeuvreerd door een stelletje hijgerige journalisten. Zeker als er een dodelijk slachtoffer valt te betreuren.
In die zin is een audiovisuele statement misschien nog niet zo’n slecht keuze geweest van de burgemeester Buijs-Glaudemans. Maar vertel dan wel een ander verhaal dan nu het geval is. Hier ontbrak werkelijk alle empathie. Want eigenlijk was niet meneer Den Dekker het echte slachtoffer, maar de autoriteiten. Die hebben immers heel veel tijd, inspanning en geld gestoken in het slachtoffer wat uiteindelijk tot niets geleid heeft. Kortom een dodelijke manier van communicatie, terwijl crisiscommunicatie toch echt geen raketwetenschap is.
Een diepgaand onderzoek aankondigen
Wat had ze naar mijn mening dan wel moeten zeggen? Allereerst had ze veel concreter moeten starten met haar leedwezen te betuigen. Niet spreken over hij (zelf ‘ie’) maar over meneer Den Dekker. Vervolgens had ze moeten aangeven een diepgaand onderzoek te hebben gestart ( of te gaan starten) naar de situatie. Om extra speculatie weg te nemen erkennen dat er zich in het verleden inderdaad al meer incidenten hebben voorgedaan tussen meneer Den Dekker en de gemeente, maar dat uit piëteit met de nabestaanden geen nadere mededelingen gedaan kunnen worden. Dat dit ook de reden is om in de vorm van deze korte statement het nieuws naar buiten te brengen. Dat we in een later tijdstip, na overleg met de familie en nabestaanden zeker nog met meer informatie zullen komen. Maar dat nu in de eerste plaats wordt gefocust op het incident en de omstandigheden.
Behalve het journaille, had zeker het grootste gedeelte van weldenkend Nederland die argumentatie kunnen volgen.
Tot slot nog wat over de presentatie: Zorg dat je geluid goed is. Let op je achtergrond. Misschien een boekenkastje in plaats van een kunstwerk dat niet eens volledig in beeld is. En vooral: leg niet zo’n gespannen knuistje voor je op tafel. Het is geen gemakkelijk verhaal, maar door de gespannenheid die mevrouw de burgemeester op deze manier uitstraalt, geeft mij toch het gevoel dat ze geen daadkracht uitstraalt. Eerder een hele hoop onzekerheid…
Over de auteur
Evert van Wijk woonde en werkte de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is crisiscommunicatieadviseur, mediatrainer en auteur van verschillende boeken over mediatraining en debattechniek (www.mediatrainingbenelux.nl ). Ook schrijft hij boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. www.cultuurverschillenbelgienederland.nl)